HIV

HIV jest skrótem angielskiej nazwy human immunodeficiency virus i oznacza ludzkiego wirusa upośledzenia odporności.

AIDS

AIDS to skrót od anglojęzycznej nazwy acquired immunodeficiecny syndrome, czyli zespół nabytego upośledzenia odporności.

– AIDS jest końcowym etapem zakażenia wirusem HIV, który rozwija się po latach bezobjawowego zakażenia;

– nie jest odrębną chorobą;

– AIDS definiuje rozpoznanie u zakażonej osoby HIV jednej z chorób wskaźnikowych AIDS.

 

Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) powodowany jest przez ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV).

 

W obecnych czasach, w dobie istnienia terapii antyretrowirusowej ludzie zakażeni HIV nie powinni chorować na AIDS.

Warunkiem jednak jest wczesne (najlepiej jeszcze w bezobjawowym stadium) rozpoznanie zakażenia, specjalistyczna opieka medyczna oraz rozpoczęcie leczenia we właściwym momencie.

 

Wirus HIV został zidentyfikowany w 1983 roku, jako przyczyna zachorowań na AIDS.

Obecnie znane są dwa wirusy HIV: HIV-1 oraz HIV-2.

HIV-1 – odpowiedzialny jest za pandemię (epidemię ogarniającą cały świat), w przypadkach nieleczonych prowadzi do AIDS i do śmierci.

HIV-2 – występuje znacznie rzadziej niż HIV-1 i na ograniczonych obszarach zachodniej Afryki, trudniej przenosi się z człowieka na człowieka i postępuje znacznie wolniej.

Zostało przyjęte, iż jeśli w literaturze mowa jest o HIV, to informacje te dotyczą tylko HIV-1.

 

Skąd pochodzi wirus HIV?

Obecnie wiadomo, iż HIV pochodzi od małp. Przed dziesiątkami lat w Środkowej Afryce doszło do przejścia swoistego dla małp SIV (ang. simian immunodeficiency virus, małpi wirus upośledzenia odporności) na człowieka.

 

Niemożliwe jest usunięcie wirusa HIV z organizmu zakażonej nim osoby, ale są leki, które zmniejszają ilość wirusa w organizmie osoby zakażonej. Leki te pozwalają na zachowanie lub nawet odtworzenie sprawności układu odpornościowego i zapobiegają postępowi do AIDS, jednak pod warunkiem, iż przyjmowanie leków nastąpi w odpowiednim momencie.

 

 

Przebieg zakażenia wirusem HIV:

Po wniknięciu do organizmu wirus HIV rozprzestrzenia się w przeciągu kilku dni i dociera do ośrodkowego układu nerwowego, narządów płciowych i innych. Na ogół przez wiele lat nie powoduje żadnych objawów ani dolegliwości – jest to okres bezobjawowego zakażenia.

Zakażenie HIV dzieli się na następujące fazy lub stadia:

  1. Pierwotna infekcja HIV
  2. Stadium kliniczne bezobjawowe (faza latencji)
  3. Stadium objawowe
  4. Faza objawowa z chorobami oportunistycznymi
  5. AIDS

Infekcja pierwotna – u większości zakażonych po 2-3 tygodniach od zakażenia pojawiają się objawy przypominające grypę (grypopodobne). Jest to tzw. infekcja pierwotna.

Objawy utrzymują się na ogół 2 tygodnie i ustępują bez leczenia. Wydaje się, iż nastąpił całkowity powrót do zdrowia.

Rozpoznanie HIV na tym etapie jest bardzo trudne, ponieważ w tym czasie we krwi nie ma jeszcze przeciwciał anty-HIV, natomiast objawy infekcji pierwotnej są bardzo niecharakterystyczne.

Kliniczne stadiom bezobjawowe – rozpoczyna się po ustąpieniu dolegliwości związanych z infekcją pierwotną. Bez leczenia antyretrowirusowego może trwać średnio 10 lat. W tym czasie nie ma też żadnych nieprawidłowości w wykonywanych badaniach laboratoryjnych (np. podczas badań okresowych). Niekiedy tylko może wystąpić zmniejszenie stężenia hemoglobiny i/lub liczby płytek krwi,  którego przyczynę trudno jest wyjaśnić. Rozpoznanie HIV w tym stadium zakażenia, możliwe poprzez wykonanie testu w kierunku przeciwciał anty-HIV, daje największe szanse na skuteczność włączonego we właściwym momencie leczenia antyretrowirusowego, poprawienie jakości oraz długości życia.

Stadium objawowego zakażenia HIV – po latach bezobjawowego stadium zakażenia HIV, następuje stadium objawowe – zaczynają pojawiać się dolegliwości, objawy wywołane samym wirusem HIV, jak i spowodowanym przez niego stopniowym upośledzaniem odporności.

Nie jest możliwe dokładne określenie od jakich objawów czy chorób rozpocznie się objawowy okres zakażenia. Jest to dodatkowe utrudnienie w rozpoznaniu zakażenia HIV.

Jeżeli zakażenie HIV nie zostało rozpoznane do czasu wystąpienia tej fazy to stadium objawowe może przejść w stadium AIDS.

AIDS – AIDS jest końcowym stadium zakażenia HIV. Dochodzi do niego zwykle po wielu latach trwania nierozpoznanego zakażenia. Przed wprowadzeniem do stosowania skojarzonej terapii lekami antyretrowirusowymi od zakażenia HIV do AIDS mijało średnio 12 lat.

Od rozpoczęcia stosowania tej terapii rokowanie zakażonych HIV ulegało radykalnej poprawie. Rozpoznanie zakażenia w fazie klinicznie bezobjawowej i włączenie leczenia we właściwym momencie zapobiega postępowi zakażenia do AIDS i do śmierci.

 

Leczenie antyretrowirusowe pozwala na życie tak samo długie, jak osób z populacji ogólnej !

 

 

HIV/AIDS w Polsce – dane od początku epidemii (1985 r.) do 31 sierpnia 2017 roku:

  • Zakażonych ogółem było 22 164 osób
  • Stwierdzono 3 514 nowych zachorowań na AIDS
  • Zmarło 1 375 chorych

Do 31.08.2017 r. zakażenie rozpoznano u 849 osób, najczęściej u osób młodych, w wieku od 20 do 39 lat, częściej u mężczyzn. Zakażenie rozpoznano też u 15 osób w wieku 60 i więcej lat, w tym u 2 kobiet.”

 

Więcej informacji na stronie:  https://aids.gov.pl/hiv_aids/450-2/

 

 

Przygotowano na podstawie:

  1. Gąsiorowski J, Knysz B, Łapiński Ł. – Red. Zakażenie HIV. Poradnictwo okołotestowe. Kompendiom dla lekarzy i osób pracujących w punktach konsultacyjno-diagnostycznych. Wydanie I, Wydawnictwo MedPharm, Wrocław, 2010.
  2. Staszewska E, Laskus I, Rosińska M. Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS w Polsce w 2007 r. Przegl Epidemiol 2009; 63: 271-7.
  3. 1993 Revised Classification System for HIV Infection and Expanded Surveillance Case Definition for AIDS Among Adolescents and Adults. MMWR 1992; 41 (RR-17).

https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/00018871.htm

  1. 1994 Revised classification system for human immunodeficiency virus infection in children less than 13 years of age. MMWR 1994; 43 (RR-12): 1-10. https://www.cdc.gov/mmwr/index.html
  2. European Centre for the Epidemiological Monitoring of AIDS, WHO and UNAIDS Collaborating Centre, https://ecdc.europa.eu/en/hiv-infection-and-aids
  3. Rogowska-Szadkowska D. ABC wiedzy o HIV/AIDS. Ministerstwo Obrony Narodowej. Departament Wychowania i Promocji Obronności. Warszawa 2010.
  4. Podstawowe dane epidemiologiczne na temat HIV i AIDS. Krajowe Centrum ds. AIDS. https://aids.gov.pl/hiv_aids/450-2/

„To działanie edukacyjne uzyskało wsparcie w ramach grantu edukacyjnego udzielonego przez GlaxoSmithKline”